Oslo: Zamek Akershus

Chociaż wydawałoby się, że w Skandynawii nie trzeba było budować zamków, warowni z racji geograficznego położenia, tj. częściowego oddzielenia od reszty Europy to jednak znajduje się tu wiele tego typu obiektów. Nie była to bowiem spokojna część kontynentu. Liczne wojny wewnętrzne, unie duńsko-norweska, potem szwedzko-norweska, wielkomocarstwowe zapędy Szwedów, burzliwy okres reformacji, dominacja Rosji we wschodniej części półwyspu spowodowały, że we wszystkich skandynawskich krajach znajdują się starsze i nowsze fortece oraz twierdze.

Jeden z takich najpotężniejszych obiektów znajduje się w stolicy Norwegii - Oslo. Twierdza Akershus to potężny kompleks leżący niemal w samym centrum miasta. Obejmuje on stary zamek Akershus oraz tereny koszar wojskowych. Są one aktualnie tylko częściowo wykorzystywane przez wojsko. W pozostałej części mieści się Muzeum Oporu, Muzeum Obrony, zabytkowe więzienie i centrum informacyjne.

Zamek Akershus (Akershus Slott) to najlepiej zachowany zabytek Średniowiecza. Najstarsza twierdza został zbudowana na skalistym wzgórzu nad zatoką ok. 1300 r. przez Hakona V Magnussona. Stało się to w następstwie uzyskania przez Oslo statusu stolicy kraju i przeniesienia do niego całej administracji państwa. Modernizacja zamku zaczęła się w 1559 roku wraz z wybudowaniem nowej wieży ze składem prochu i amunicji. Kiedy rządy objął duński król Christian IV (1588 - 1648) zamek miał już za sobą kilka oblężeń, zawsze zakończonych niepowodzeniem. Król pasjami wznosił grody, a poza tym miał wiele serca dla Norwegii, którą za swego panowania odwiedził ok. 30 razy, a więc więcej niż wszyscy inni władcy z czasów unii duńsko-norweskiej razem wzięci. Gdy w 1624 r. Oslo padło ofiarą pożaru, król kazał przenieść miasto na drugą stronę zatoki ku podnóżu wzniesień Ekeberg. Rozkazał odbudować miasto na obecnym miejscu i nazwać je "Christiania", pod którym to mianem było znane aż do 1925 r. Zmodernizował też zamek w stylu renesansowym, a obok zbudował nową fortecę - Akershus Festning, która miała oprzeć się bombardowaniom dzięki solidnym ziemno-kamiennym obwarowaniom i wysuniętym bastionom.

Zamek Akershus: wnętrza

Forteca - Akershus

Forteca była oblegana dziewięć razy. Jako ostatni w 1716 r. próbował ją zdobyć szwedzki król Karol XII. Nie udało mu się to, tak jak i innym. Aż do dnia dzisiejszego Akershus pozostał niezdobyty. Od 1750 twierdza była głównym arsenałem Norwegii. Od połowy XIV wieku aż do 1950 r. była także używana jako więzienie. W XIX wieku forteca i zewnętrzne fortyfikacje były stopniowo rozbierane, jednak pozostała w użytku jako centrum administracyjne sił zbrojnych. Podczas II wojny światowej, mieściła się tu siedziba władz hitlerowskich.

Do kompleksu Akershus prowadzi kilka bram. Jedną ze ścieżek od głównego wejścia dojść możemy do Christiana Bymodell, gdzie można oglądnąć makietę miasta z 1838, a także poznać jego historię (1624 - 1900) z prezentowanego pokazu audiowizualnego. Miniaturowy model stolicy mierzy 10 x 15 m.

Druga ścieżka prowadzi do centrum informacyjnego, skąd wyrusza się na zwiedzanie twierdzy. Niedaleko mieści się stare więzienie, które na życzenie można zwiedzać. Budynek został zbudowany na magazyn prochu, a później przerobiony na więzienie. Pierwsze cele, w tym grupowa dla 50-60 osób, były "oddane do użytku" w 1830 r. W połowie wieku dodano nowy poziom, a w 1890 kolejne cele dla więźniów były wybudowane już na poziomie gruntu. W czasie II wojny światowej było tu więzionych wielu członków norweskiego ruchu oporu, których potem skazywano na śmierć.

Podobny charakter i wymowę ma Muzeum Oporu mieszczące się tuż obok bramy zamkowej. Ekspozycje są oznaczone w języku norweskim i niemieckim, a przedstawiają fotografie obrazujące przebieg wojny na ziemi norweskiej.

Pośród budynków otaczających plac defiladowy znajduje się Muzeum Obrony, znane też pod nazwą Muzeum Sił Zbrojnych. Jest to niezbyt ciekawy obraz historii norweskiego oręża, składający się głównie z kolekcji mundurów i broni palnej.

Jednakże dla Polaków szczególnie interesująca będzie makieta okolic Narviku na której przedstawione zostały szczegóły bitwy z II wojny światowej.

Chcąc obejrzeć współczesne umundurowanie warto chociażby popatrzyć na zmianę warty przy poszczególnych posterunkach. Przy odrobinie szczęścia można trafić na paradę na placu defiladowym. Znajduje się też na nim pomnik pamięci ofiar wojny.

Twierdza Akershus jest co prawda otwarta codziennie od 6.00 do 21.00, ale zwiedzać zamek można tylko od połowy kwietnia do końca października codziennie od 10 - 16 (tylko w dni powszednie od maja do połowy września), a w niedziele zawsze od 12.30 do 16. Wstęp kosztuje 20 koron. W cenie zawarte jest oprowadzenie przez przewodnika. Również 20 kr trzeba zapłacić za obejrzenie makiety Oslo (otwarte tylko w wakacje 12-17). Wstęp do Muzeum Oporu kosztuje 15 kr, w sezonie wakacyjnym otwarte jest 10-17, w pozostałe dni roku nieco krócej. Wstęp do Muzeum Obrony jest bezpłatny.
(dane z 1998 roku)

Oczekuję na uwagi.

Na początek
Poprzednia strona Następna strona